و این در حالی است که این داروها باید توسط روانپزشکان و با میزان مؤثر تجویز شود و مصرف ناکافی آنها تأثیری در بهبود بیماری ندارد.
اما سؤال این است که علت افزایش تجویز روزافزون این داروها در کشور چیست؟
دکتر پرویز مظاهری، دبیر انجمن روانپزشکان ایران در پاسخ به این سؤال و با تأکید بر اینکه در حال حاضر آمار دقیقی از میزان تجویز این داروها در کشور نداریم، به همشهری میگوید: معضل اساسی در این رابطه این است که کارشناسان نیز معتقدند مردم ما با مصرف خودسرانه این داروها از رفتن به نزد روانپزشک به خاطر ترس از انگ بیمار روانی بودن، اجتناب میکنند و به همین علت به مصرف این داروها به توصیه اطرافیان روی آورده و آمار مصرف آنها را در جامعه افزایش میدهند.
با این حال در شرایطی که بیماریهای مربوط به رشته روانپزشکی در سراسر دنیا بعد از بیماریهای قلبی و عروقی حرف اول را میزنند، تأکید کارشناسان بر این است که علاوه بر مصرف خودسرانه مردم و گرایش آنها به این داروها، باز هم علت عمده افزایش تجویز این داروها، دخالت سایر متخصصان و بهخصوص پزشکان عمومی در امر درمان این بیماران است.
دکتر مظاهری در این باره میگوید: اکثر نسخههای ما را متخصصان غیرروانپزشکی مینویسند که شاید آشنایی کامل با بیماریهای روانپزشکی نداشته و فقط اقدام به تجویز یکسری از آرام بخشها میکنند.
اولویت مهجور مانده
صرفنظر از تجویزهای نادرست پزشکان دیگر رشتهها، سؤال این است که چرا خود روانپزشکان اقدام به کاهش این تجویزها نمیکنند یا اینکه درمانهای دیگر را در این امر نمیگنجانند؟
دکتر مظاهری با اشاره به اینکه ما هم مثل سایر کشورهای دنیا از قانون تجویز دارو در این بیماریها بهعنوان گام اول درمان پیروی میکنیم، معتقد است: با اینکه درمان بیماریهای روانی، ترکیبی از دارودرمانی و رواندرمانی است، منتها مشکلی که ما داریم این است که تعرفههای مشخص و واقعی برای درمانهای غیردارویی در نظر گرفته نشده است.
علاوه بر این، این درمانها زمانبر هستند پس روانپزشک هم ترجیح میدهد که با وجود این چالشها به درمان دارویی روی بیاورد و وقت خود را با پرداختن به درمانهای غیردارویی هدر ندهد.
در این میان مشخص است که روانپزشکان کمتر از سایر متخصصان در رشتههای دیگر داروهای آرام بخش تجویز میکنند.
ولی آیا میتوان جلوی تجویزهای پزشکان در رشتههای دیگر را گرفت؟
دکتر احمد جلیلی، رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران نیز با اشاره به اینکه 80 درصد درمان بیماریهای روانپزشکی را دارودرمانی تشکیل میدهد و رواندرمانی در این میان زیاد کارساز نیست، به همشهری میگوید: با این اوصاف باز هم نمیتوان جلوی تجویز این گروه از پزشکان را گرفت چون هر پزشکی مختار است که داروی مورد تشخیص خود را تجویز کند.
وی ادامه میدهد: از طرفی بهدلیل اینکه توزیع روانپزشکان در کشور به نحو مطلوبی نیست، مردم بیشتر به پزشکان عمومی مراجعه میکنند در حالیکه شاید دورههای بازآموزی این تجویزها را نگذرانده باشند.
دکتر محمدعلی شهرکی، روانپزشک نیز با تأکید بر اینکه چیزی که در تجویز این داروها ما را از سایر کشورها متمایز میکند این است که دخالت سایر پزشکان در این عرصه خیلی از مواقع باعث میشود که تجویزها نادرست باشند و در نتیجه درمان به درستی صورت نگیرد، میگوید: حتی در خیلی از موارد درصورت تشخیص درست، درمان ناکافی است و علاوه بر این در اینگونه از تجویزها تداخلات دارویی در نظر گرفته نمیشود.